-
1 quis
I (subst. и adj.), quid (subst.)1) кто, который, какой, чтоquis horno est Ter или nuis tu? C — кто это (здесь, там?)me adesse quis (v. l. aliquis) nuntiate Pl — эй, кто-нибудь, доложите о моём приходе2) (= aliquis, aliquid) (преим. после si, nisi, ne, num и др.) кто-л., что-л.si quid accĭdat C — если что-л. случитсяdixerit quis C — кто-нибудь (пожалуй) скажет (возразит). — см. тж. quid IIII quīs (=quibus) арх. dat. /abl. pl. к qui I -
2 aliquis
ali-quis, aliquā, aliquid1) кто-либо, что-либо, какой-либо, некоторый ( error V)aliquis ex vobis C — кто-л. из васaliquid C etc. — сколько-нибудь, отчастиaliquos viginti dies Pl — в течение каких-нибудь 20 днейdicet aliquis forte Vtr, C или dixerit hic aliquis Ctl — иной, пожалуй, скажет3) aliquid нечто значительное, кое-что важноеsi nunc aliquid assĕqui se putant C — если же они полагают, что чего-то достиглиdicere aliquid C — говорить нечто основательное, заслуживающее внимания -
3 dolus
прот. dolus bonus (см. bonus s. 3), обман, хитрость, ухищрение: 1) в обширнейшем смысле называется всякое действие стороны, не соответствующее истине и справедливости (bona fides-aequitas), что особ. иметь место: а) при exceptio doli (generalis), которая покоится на соображении, что предъявление претензии и требование осуществления таковой вопреки существующему возражению - есть действие contra bonam fidem и оправдывает защиту посред. exc. doli (tit. D. 44, 4. cf. I. 2 § 5. - 1. 7 eod.);b) такой смысл обмана явствует из прибавления к actio de peculio и de in rem verso: "et si quis dolo malo domini captus fraudatusque actor est" (1. 36 D. 15, 1. cf. 1. 21 eod.);
e) в учении о вознаграждении за вред и убытки при обязательных отношениях dolus обозначает прямое, злонамеренное нарушение главного содержания обязательства в противоположность culpa (см. sub fine и 1. с.);
dolus malus, quem semper abesse oportet in iudicio emti, quod bonae f. sit (1. 6 § 9 D. 19, 1);
illud nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (1. 27 § 3 D. 2. 14. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);
cautio, stipulatio: dolum malum abesse afuturumque esse, clausula doli m s. de dolo m. (1. 22. 53. 119. 121 D. 45, 1. 1. 19 D. 46, 7. 1. 19. 22. § 7 D. 46, 8);
d) при всяком имущественном ущербе, вызванном злым намерением (dolus malus) кого-лб., потерпевшему предоставлен был преторским эдиктом общий иск, если нельзя было прибегнуть к другому какому-лб. специальному судебному средству, si alia actio non sit (1. 1 § 4. D. 4, 3. 1. 3 § 1 D. 47, 20);
e) при недозволенных противоправных действиях (вне обязательных отношений), под dolus разумеется положительная воля совершить противозаконное действие, напр. iudex tunc litem suam facere intelligitur, quam dolo malo in fraudem legis sententiam dixerit (1. 15 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 2, 1. § 4 eod.), (1. 1-3 D. 2, 10), (1. 1 pr. 1 3 D. 11, 3), (1. 12. 26 § 1D. 9, 4), (I. 131. 150. 157 § 1 D. 50, 17. cf. 1. 36 § 3 D. 5, 3. 1. 52 D. 6, 1. 1. 1 § 7 D. 43, 3);
eum, qui dolo m fecerit, quominus possit restituere, perinde habendum, ac si posset (1. 15 § 10 D. 43, 24. cf. 1. 68 D. 6, 1. 1. 25 § 1 D. 24, 3), (1. 167 § 1. D. 50, 17), (1. 55 eod.), (1. 7 pr. D. 48, 8); (1. 22 pr. D. 48. 10); (1. 3 § 1 D. 47, 10);
2) в строгом смысле слова обман имеет место тогда, когда одна сторона, желая склонить другую к принятию обязательства, употребила ко вреду последней нарочно такие ухищрения, без которых другая сторона не заключила бы договора. Сюда относятся actio doli (tit. D. 4, 3 C. 2, 21), exceptio doli (specialis). Такой обман служит основанием недействительности договора (1. 7 § 9 D. 2, 14. § 10 eod. - "inest dolo et fraus". 1. 1 § 2 D. 4, 3. 1. 3. D. 17, 2. 1. 43 § 2 D. 18, 1. 1. 13 § 4 D. 19, 1. 1. 36 D. 45, 1. § 1 J. 4, 13).impuberem furtum facere posse, si iam doli capax sit (1. 23 pr. D. 47, 2), (Gai. III. 211).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dolus
-
4 dolus malus
прот. dolus bonus (см. bonus s. 3), обман, хитрость, ухищрение: 1) в обширнейшем смысле называется всякое действие стороны, не соответствующее истине и справедливости (bona fides-aequitas), что особ. иметь место: а) при exceptio doli (generalis), которая покоится на соображении, что предъявление претензии и требование осуществления таковой вопреки существующему возражению - есть действие contra bonam fidem и оправдывает защиту посред. exc. doli (tit. D. 44, 4. cf. I. 2 § 5. - 1. 7 eod.);b) такой смысл обмана явствует из прибавления к actio de peculio и de in rem verso: "et si quis dolo malo domini captus fraudatusque actor est" (1. 36 D. 15, 1. cf. 1. 21 eod.);
e) в учении о вознаграждении за вред и убытки при обязательных отношениях dolus обозначает прямое, злонамеренное нарушение главного содержания обязательства в противоположность culpa (см. sub fine и 1. с.);
dolus malus, quem semper abesse oportet in iudicio emti, quod bonae f. sit (1. 6 § 9 D. 19, 1);
illud nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (1. 27 § 3 D. 2. 14. cf. 1. 17 pr. D. 13, 6. 1. 1 § 7 D. 16, 3. 1. 23 D. 50, 17);
cautio, stipulatio: dolum malum abesse afuturumque esse, clausula doli m s. de dolo m. (1. 22. 53. 119. 121 D. 45, 1. 1. 19 D. 46, 7. 1. 19. 22. § 7 D. 46, 8);
d) при всяком имущественном ущербе, вызванном злым намерением (dolus malus) кого-лб., потерпевшему предоставлен был преторским эдиктом общий иск, если нельзя было прибегнуть к другому какому-лб. специальному судебному средству, si alia actio non sit (1. 1 § 4. D. 4, 3. 1. 3 § 1 D. 47, 20);
e) при недозволенных противоправных действиях (вне обязательных отношений), под dolus разумеется положительная воля совершить противозаконное действие, напр. iudex tunc litem suam facere intelligitur, quam dolo malo in fraudem legis sententiam dixerit (1. 15 § 1 D. 5, 1. 1. 7 D. 2, 1. § 4 eod.), (1. 1-3 D. 2, 10), (1. 1 pr. 1 3 D. 11, 3), (1. 12. 26 § 1D. 9, 4), (I. 131. 150. 157 § 1 D. 50, 17. cf. 1. 36 § 3 D. 5, 3. 1. 52 D. 6, 1. 1. 1 § 7 D. 43, 3);
eum, qui dolo m fecerit, quominus possit restituere, perinde habendum, ac si posset (1. 15 § 10 D. 43, 24. cf. 1. 68 D. 6, 1. 1. 25 § 1 D. 24, 3), (1. 167 § 1. D. 50, 17), (1. 55 eod.), (1. 7 pr. D. 48, 8); (1. 22 pr. D. 48. 10); (1. 3 § 1 D. 47, 10);
2) в строгом смысле слова обман имеет место тогда, когда одна сторона, желая склонить другую к принятию обязательства, употребила ко вреду последней нарочно такие ухищрения, без которых другая сторона не заключила бы договора. Сюда относятся actio doli (tit. D. 4, 3 C. 2, 21), exceptio doli (specialis). Такой обман служит основанием недействительности договора (1. 7 § 9 D. 2, 14. § 10 eod. - "inest dolo et fraus". 1. 1 § 2 D. 4, 3. 1. 3. D. 17, 2. 1. 43 § 2 D. 18, 1. 1. 13 § 4 D. 19, 1. 1. 36 D. 45, 1. § 1 J. 4, 13).impuberem furtum facere posse, si iam doli capax sit (1. 23 pr. D. 47, 2), (Gai. III. 211).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > dolus malus
-
5 frustra
(adv.) напрасно: а) без причины, fr. timere, vereri (1. 7 pr. D. 4, 2. 1. 3 pr. D. 45, 2);b) без пользы, напрасно, fr. exheredabitur (filiusfam.) post mortem suant (1. 29 § 10 D. 28, 2. cf. 1. 4 § 2 D. 28, 5. 1. 7 D. 28, 6);
fr. convenire (1. 32 pr. D. 3, 5);
intendere (1. 6 pr. D. 8, 5), distrahere (1. 1 § 1 D. 20, 1), donare (1. 53 pr. D. 24, 1), promittete (l. 65 D. 46, l);
frustra est (1. 31 D. 21, 2);
frustra est, si quis dixerit (1. 3 D. 36, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > frustra
См. также в других словарях:
Actual Grace — • A grace that is given for the performance of salutary acts and is present and disappears with the action itself Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Actual Grace Actual Grace … Catholic encyclopedia
Final Perseverance — • The preservation of the state of grace till the end of life Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Final Perseverance Final Perseverance … Catholic encyclopedia
Justification — • A biblio ecclesiastical term; which denotes the transforming of the sinner from the state of unrighteousness to the state of holiness and sonship of God Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Justification Justification … Catholic encyclopedia
ORATOR — pro Legato, apud Iurisconsultos in l. Iul. ff. de vi publ. Accursius Doctores Artium intelligit, qui a Graecis Rhetores vocantur, Ioh. Calvin. Lexic. Iurid. Apud Salvian. Ep. 8. Orator est, qui Deum orat seu precatur. Sic Ioh. de Garlandia in… … Hofmann J. Lexicon universale
Conspiración de Catilina — Este artículo trata sobre la conspiración en si. Para la obra de Salustio Crispo, véase De Catilinae coniuratione. Un nombre destaco sobre los demás, Lucio Sergio Catilina a quien la aristocracia romana temía, a él y a sus planes económicos que… … Wikipedia Español
METALLA — I. METALLA Sardiniae oppid. apud Antonin. inter Nespolim, et Sulchos. Civita de Glesie Cluverio. II. METALLA sub Imperatorib. Gentilibus, habitacula piorum fuêre: Clemens enim Episcopus Romanus et Martyr Chersonesum deputatus, 2000. Christianorum … Hofmann J. Lexicon universale
LATRONUM Lusus — idem cum Ludo Latrunculorum i. e. Calculorum, quem Graeci recentiores Ζκτρίκιον, indeque mauritani Alzatrec et Hispani Axedres vocant. Ovid. de Arte Am. l. 2. v. 207. Sive latroncinii sub imagine calculus ibit etc. Scachios hodie appellant Itali… … Hofmann J. Lexicon universale
Narr — (s. ⇨ Geck). 1. A Narr hot a schöne Welt. (Jüd. deutsch. Warschau.) Dem Dummen erscheint die Welt um so schöner, als er von manchen ihrer Uebel und Leiden nicht berührt wird. 2. A Narr hot lieb Süss. (Jüd. deutsch. Warschau.) Diese auch in… … Deutsches Sprichwörter-Lexikon
adolescence — [ adɔlesɑ̃s ] n. f. • fin XIIIe; lat. adolescentia, de adolescens → adolescent ♦ Âge qui succède à l enfance et précède l âge adulte (environ de 12 à 18 ans chez les filles, 14 à 20 ans chez les garçons), immédiatement après la puberté. « la plus … Encyclopédie Universelle
ABDERA — I. ABDERA oppid. Hispan. Baeticae in orâ Australi regni Granatensis, ab Almeriâ (quae in Episcopali sede succeffit) 9. leuc . in Anstrolzbicum. Aliquibus Abdara, fed Abdera Pomp. Melae, l. 2. c. 6. cui tamquam Hifpano, magls fidendum cenfeo. Quin … Hofmann J. Lexicon universale
JURAMENTUM — in iudiciis et actionrbus, apud omnes semper gentes, cum circalitigantes, tum circa testes, non exigui usûs fuit: Unde Arist. μετα θείας παραλήφεως φάσις ἀναποδεικτος, cum divina sibi assumptione Dictio non demonstrabilis, Rhetoric. ad Alex.c. 18 … Hofmann J. Lexicon universale